काठमाडौं। चीनको अगस्ट महिनाको निर्यात वार्षिक रूपमा ४.४ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ ; यद्यपि, यो वृद्धि आर्थिक विश्लेषकहरूले गरेका पूर्वानुमान ५.५ प्रतिशतभन्दा कम रहेको छ। अमेरिकातर्फ निर्यात घट्दा पनि दक्षिणपूर्वी एसिया र युरोपतर्फ निर्यातमा उल्लेखनीय सुधार देखिएको छ।

यस वर्ष चीन र अमेरिकाबीचको व्यापार सम्बन्धमा चर्को उतारचढाव आएको छ। दुवै देशले एकअर्काका वस्तुहरूमा उच्च टारिफ लगाएका छन् जसले व्यापारमा चुनौती थपेको छ। आधिकारिक तथ्याङ्क अनुसार, अगस्टमा अमेरिकातर्फ निर्यात अघिल्लो महिनाको तुलनामा ११.८ प्रतिशतले घटेको छ भने गत वर्षकै सोही महिनाको तुलनामा ३३.१ प्रतिशतले कमी आएको छ।

तर, युरोपेली संघतर्फ निर्यात १०.४ प्रतिशत र दक्षिणपूर्वी एसियाली राष्ट्रहरूतर्फ निर्यात २२.५ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ। आयातमा भने कमजोरी देखिएको छ, अगस्टमा आयात १.३ प्रतिशत मात्र वृद्धि भएको छ, जुन पूर्वानुमान ३.४ प्रतिशतभन्दा कम हो।

पिनपोइन्ट एसेट म्यानेजमेन्टका अध्यक्ष झीवेई झाङका अनुसार, “विगतमा टारिफ बढ्ने डरले व्यवसायीहरूले छिटो सामान पठाउने प्रवृत्ति (फ्रन्टलोडिङ) देखाएका थिए ; तर अब त्यो प्रभाव घट्दै गएको छ। चिनियाँ व्यवसायीहरूले अन्य देशमा आफ्नो बजार हिस्सा बढाउन खोजिरहेका छन्।”

दक्षिणपूर्वी एसिया र चीनबीच आपूर्ति श्रृंखला गहिरो रूपमा जोडिएको छ। अमेरिकाले चिनियाँ सामानहरू अरू देशमार्फत पुनःनिर्यात गरिरहेको आरोप लगाउँदै आएको छ, जसको उद्देश्य उच्च टारिफबाट जोगिनु हो।

इकोनोमिस्ट इंटेलिजेन्स युनिटकी प्रमुख अर्थशास्त्री युए सुका अनुसार, “व्यापार मार्ग परिवर्तन भइरहेको छ ; यो टारिफबाट जोगिन आपूर्ति श्रृंखलाको विविधीकरणको प्रयासको हिस्सा हो।”

चीनले यस वर्ष करिब ५ प्रतिशत आर्थिक वृद्धि लक्ष्य राखेको छ, तर घरेलु माग कमजोर हुनु, घरजग्गा क्षेत्रको ऋण समस्या र युवा बेरोजगारीले पूर्ण सुधारमा बाधा पुर्‍याइरहेको छ। अगस्टमा कारखानाहरूको उत्पादनमा सानो वृद्धि भए पनि पाँचौं महिनासम्म पनि संकुचन देखिनुले व्यापार तनाव निर्यातमुखी अर्थतन्त्रमा असर पुर्‍याएको स्पष्ट छ।