काठमाडौँ। काठमाडौँको मध्य भाग भएर बग्ने टुकुचा खोलालाई सफा गरी बागमतीमा मिसाउन दैनिक डेढ करोड लिटर क्षमताको प्रशोधन केन्द्र बनिरहेको छ। काठमाडौंको त्रिपुरेश्वर र ललितपुरको कुपन्डोल नदी बागमती नदी किनारमा अवस्थित २.५३ हेक्टरमा प्रशोधन केन्द्र निर्माण भइरहेको छ।

टुकुचालाई उक्त प्रशोधन केन्द्रमा पठाएर पानी प्रशोधन गरी सफा पानीलाई बागमती नदीमा खसालिनेछ। प्रशोधन केन्द्रका सहउत्पादनका रुपमा ८०० किलोवाट विद्युतसमेत उत्पादन गरिनेछ।

अहिले त्रिपुरेश्वरतर्फ ढल प्रशोधन केन्द्रका भौतिक संरचना निर्माण भइरहेको छ। स्थानीयको अवरोधका कारण ललितपुरतर्फका संरचनाको निर्माण भने सुरु हुन सकेको छैन। ललितपुरतर्फ विद्युत् उत्पादन हुने संरचना मात्र रहनेछन्। मुख्य ढल प्रशोधन गर्ने संरचना भने त्रिपुरेश्वरतर्फ निर्माणधीन छन्।

निर्माणको समग्र भौतिक र वित्तीय प्रगति २० प्रतिशत छ।

ऊर्जा, जलस्रोत तथा सिँचाइ, भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात र सहरी विकासमन्त्री कुलमान घिसिङले शनिबार निर्माणधीन प्रशोधन केन्द्रको स्थलगत निरीक्षण गरी निर्माण प्रगतिको जानकारी लिएका छन्। मन्त्री घिसिङले निर्माणमा संलग्न आयोजना व्यवस्थापन, परार्शदाता र निर्माण व्यवसायीसँग निर्माण सम्पन्न हुने तालिका, बेहोरिरहेका समस्या, समाधानका लागि गर्नुपर्ने नीतिगत निर्णयलगायत विषयमा छलफल गरेको उनको सचिवालयले जनाएको छ।

उनले हाल निर्माणस्थलका सबै ठाउँबाट काम गर्न सक्ने अवस्था रहेकाले सोहीबमोजिम निर्माणका कार्य अगाडि बढाउन निर्देशन दिए। निर्माणस्थलमा रहेका रुख हटाउन करिब दुई वर्ष समय लाग्दा र ललितपुरतर्फ स्थानीयको अवरोध रहँदा निर्माणमा केही ढिला भएको उल्लेख गर्दै मन्त्री घिसिङले अब निर्माण तीव्र बनाइदिनुपर्ने बताए।

उनले सरकारले बागमती नदीलाई सफा बनाउन यसका सहायक खोला तथा नदी किनार व्यवस्थापनलाई उच्च प्राथमिकतामा राखी काम गरिरहेको उल्लेख गरे। निर्माण व्यवसायीले त्रिपुरेश्वरतर्फका संरचना तोकिएकै समयमा सम्पन्न गर्ने प्रतिबद्धता जनाएका थिए।

एसियाली विकास बैंक (एडीबी)को बागमती नदी बेसिन सुदृढीकरण परियोजनामार्फत प्राप्त सहुलितपूर्ण ऋणमा निर्माण भइरहेको प्रशोधन केन्द्रको लागत तीन अर्ब १८ करोड रुपैयाँ छ। केन्द्र निर्माणका लागि जेठ २०७९ मा ठेक्का सम्झौता भएको थियो। म्याद थप गरिएको समयसहित केन्द्रको निर्माण मंसिर २०८३ सम्ममा सकिनेछ।